افزایش دیه قصور پزشکی در سال 1400

امروزه به دلیل قصور و تقصیر پزشکی، شکایت برخی بیماران از پزشکان افزایش یافته است. به بیمارانی که به دلیل اشتباه پزشکی دچار آسیب یا فوت شده‌اند، دیه قصور پزشکی تعلق می‌گیرد.

از موارد بحث برانگیز حقوق پزشکی، تخلف و جرایم پزشکی است. با وجود رابطه حقوقی میان پزشک و بیمار، پزشک مکلف است تا ازتمام توان وعلم خود برای معالجه بیمار بهره بگیرد. اگر به هر دلیلی پزشک به صورت عمدی یا غیرعمدی باعث رخ دادن اتفاقی برای بیمار تحت معالجه و درمان شود و از طریق قانونی اثبات شود که پزشک تقصیر داشته، باید دیه بیمار آسیب دیده پرداخت شود.

دیه قصور پزشکی چیست؟

اگر پزشک یک فرد بیمار، تمامی مراحلی که در انجام دقیق معاینه فیزیکی، تشخیص به موقع بیماری، تجویز دارو، جراحی و پیگیری شرح حال بیمار و استفاده از آزمایش‌های کلینیکی و پاراکلینیکی لازم را طبق موازین و قانون علمی پزشکی انجام نداده باشد، مرتکب قصور پزشکی شده است.

در این صورت فرد آسیب دیده می‌تواند ادعای قصور پزشک خود را به مراجع قانونی اطلاع دهد. اگر اشتباه پزشک به صورت عمد یا غیر عمد اثبات  شود، با ارائه نظریه کارشناسی پزشکی قانونی و دستور مقام قضایی، دیه به بیمار پرداخت می‌شود. دیه مصوبه طبق میزان قصور و نوع عارضه ایجاد شده برای فرد آسیب دیده تعیین می‌شود.

براساس ماده 495 مجازات اسلامی اگر معالجه بیمار توسط پزشک باعث صدمه شخص شود، پزشک باید دیه پرداخت کند. مگر اینکه پزشک تقصیر نداشته و خود بیمار و یا اولیای او رضایت خود را مبنی برعدم قصور پزشک و رخ دادن هرگونه اتفاق در حین یا بعد عمل و معالجه، اعلام داشته باشد.

در ماده 496 مجازات اسلامی بیان شده که اگر پزشک طبق موازین موجود معالجه، دستور انجام آن را به بیمار و پرستار و یا مسئولین بخش‌های مربوطه صادر کند، در صورت فوت یا صدمه جسمی بیمار، مسئول شناخته می‎شود. در صورتی که پرستار و بیمار متوجه اشتباه دستور پزشک شوند ولی به دستور عمل کنند، بیمار و پرستار مسئول شناخته می‌شوند.

دیه قصور پزشکی چگونه محاسبه می‌شود؟

یکی از راه‌‌های مجازات جرایم در هر زمینه‌ای پرداخت دیه برای فرد دچار مصدومیت و یا آسیب جانی می‌باشد. در محکومیت‌های پزشکی نیز پرداخت دیه به بیمار به دلیل بی‌احتیاطی از سوی پزشک و ایجاد عارضه بعد از عمل جراحی، مصرف دارو و ... وجود دارد.

تعیین دیه قصور پزشکی در پرونده پزشکی، کاملا تخصصی و دقیق است. در این‌گونه پرونده‌های جرایم پزشکی، بعد از بررسی و ارائه نظریه پزشکی قانونی، دادگاه درصد و میزان تعیین دیه را طبق نظریه پزشکی قانونی معین می‌کند.

دیه قصور پزشکی هر سال بروزرسانی شده و طبق آن اعلام می‌گردد. بنابراین طبق بررسی‌های انجام شده برای اشتباه پزشکی توسط پزشکی قانونی و کمسیون پزشکی دیه تعیین می‌شود. همچنین دادگاه و مراجع قضایی، دادگاه طبق حکم اعلامی در صورت اثبات اشتباه پزشکی، طبق قانون مجازات اسلامی و کمیسیون پزشکی و خسارت وارده به فرد صدمه دیده پزشک را ملزم به پرداخت مبلغ دیه‌ معین می‌کنند.

در صورتی که نحوه محاسبه دیه از میزان صرف هزینه پزشکی بیمار برای جبران صدمه وارده کمتر باشد، می‌تواند دوباره دادخواست ضرر و زیان تنظیم کند.  در صورت بررسی‌های کارشناسی شده صورت حساب هزینه‌ها، مبلغ مازاد به فرد پرداخت می‌شود.

دیه قصور پزشکی در سال 1400 چقدر است؟

طبق مصوبه جدید دیه سال 1400 برای قصور پزشکی، صدمات وارده به هر قسمت از بدن و یا عضو، توسط پزشکی قانونی و کمیسیون پزشکی و مراجع قضایی کارشناسی، بررسی و محاسبه می‌شود. اما اگر پزشک در فوت بیمار نقش داشته باشد، باید دیه یک کامل را در ماه‌های عادی 480 میلیون تومان و در ماه‌های حرام (ذالقعده، ذالحجه، محرم، رجب) 640 میلیون تومان پرداخت نماید.

بیمه مسئولیت پزشکان چیست؟

بیمه مسئولیت پزشکی یکی از مهم‌ترین بیمه‌های موجود برای پزشکان است. این بیمه در جهت قبول قصور و حوادث پزشکی در قبال بیمار استفاده می‌شود. البته در داخل ایران معتبر بوده و خارج از کشور فاقد اعتبار است.

ناگفته نماند بیمه مسئولیت پزشکی زمانی قصور پزشک را تحت پوشش خود قرار می‌دهد که غیر عمد باشد. در صورت فوت بیمار، وارث بر اساس تعیین دیه از طرف قوه قضاییه می‌توانند دیه را از بیمه مسئولیت پزشکی دریافت نمایند. در صورت نقص عضو، بیمه مسئولیت حرفه‌ای پزشکی میزان دیه مشخص شده را به بیمار پرداخت می‌کند.

طبق بیمه‎نامه حرفه‌ای پزشکان اگر ممکن باشد کسی در اثر استفاده از خدمات درمانی دچار خسارت جانی شود، تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد. بیمه مسئولیت حرفه‌ای پزشکی نیز به همین منظور در دسترس پزشکان قرار گرفته تا از مزایای آن در زمان اضطراری استفاده کنند.

بیمه مسئولیت پزشکان چه مقدار از دیه را می‌پردازد؟

خسارت‌هایی که در بیمه‌نامه پزشکان هنگام وقوع حادثه تحت پوشش قرار می‌گیرد، غرامت فوت و غرامت نقص عضو را شامل می‌شود.

در صورتی که پزشکی از بیمه مسئولیت حرفه‌ای خود برای غرامت فوت یا نقص عضو بیمار آسیب دیده استفاده کند، مبلغ دیه از مقدر بیمه او کسر می‌شود و مابقی برای حوادث دیگر ذخیره می‌شود.

در صورت فوت بیمار به علت خطای پزشکی، بیمه‌گذار موظف است مبلغ دیه تعیین شده در ماه‌های عادی و حرام را پرداخت کند. بیمه‌گذار از طریق شرکت بیمه‌ خود به وراث فرد فوت شده این مبلغ را می‌پردازد.

اگر بیمار به دلیل قصور پزشکی دچار نقص عضو شده باشد، شرکت بیمه طبق دستور مراجع قضایی موظف به پرداخت غرامت به فرد آسیب دیده می‌شود.

پرداخت دیه غرامت فوت و نقص عضو در بیمه‌های مسئولیت پزشکی، بستگی به سقف تعهدات انتخابی پوشش بیمه از سوی بیمه‌گذار دارد. هر ساله باید سقف تعهد بیمه را طبق افزایش دیه هر ساله افزایش داد.

چه مواردی از تعهدات بیمه مسئولیت پزشکی خارج است؟

• اگر از طرف پزشک مشکلی به غیر از مواردی که بیمه ‎تحت پوشش قرار می‌دهد به وجود آید، شرکت بیمه پرداخت غرامت را انجام نخواهد داد و مسئولیتی را قبول نخواهد کرد.
• اگر پزشک خارج از وظایف شغلی و صنفی خود به درمان و انجام جراحی غیر از تخصص خود مشغول شود و بیمار دچار مشکل شود، شرکت بیمه هیچ مسئولیتی را قبول نمی‌کند.
• اگر پزشک مواد مخدر، الکل، داروهای روان گردان، خواب آور، و داروهایی که هوشیاری را کاهش می‌دهد در حین معالجه بیمار استفاده کند و به بیمار صدمه‌ای وارد شود، شرکت بیمه هیچ مسئولیتی را قبول نمی‌کند.
• هنگامی‌ که پزشک به اقدامی خارج از قانون جاری پزشکی دست بزند و بیمار متضرر شود پرداخت غرامت به او، شامل بیمه مسئولیت پزشکی نمی‌شود.
• اگر به علت تششعات یونیزه و هسته‌ای یا پرتوهای انرژی که در عکس برداری‌ های پیشرفته‌ از بدن بیمار صورت می‌گیرد به او آسیبی وارد شود شرکت بیمه هیچ مسئولیتی را قبول نکرده و خسارتی را متحمل نمی‌شود.

به جز زمانی که این عکس برداری ‌ها جزو روند درمان فرد باشد.

• پزشک نباید خارج از محیط بیمارستان بیمار را بیهوش کرده و معالجه نماید. در صورت رخ دادن هرگونه اتفاقی برای بیمار، مسئولیت وی با پزشک بوده و بیمه مسئولیت پزشکی قابل استفاده نیست.
• هرگونه خسارت عدم النفع بیمار مانند از دست دادن موقعیت شغلی بیمار یا گذراندن دوران نقاهت طولانی به خاطر معالجه پزشک، شامل بیمه مسئولیت پزشکی نخواهد شد.
• اگر پزشکی هرگونه عمل و یا معالجه‌ای برای بیمار انجام دهد که باعث از دست رفتن زیبایی او شود، خسارتی از سمت شرکت بیمه تعلق نمی‌گیرد.

نکات مهم خرید بیمه مسئولیت پزشکان و پیراپزشکان

- اگر پزشک در طول مدت درمان بیمار دارای بیمه مسئولیت بوده و بعد از اتمام بیمه، بیمار دچار عارضه شود و از پزشک شکایت کرده و درخواست جبران خسارت نماید، شرکت بیمه به مدت چهار سال بعد از انقضای بیمه‌نامه پوشش خود را برای جبران خسارت انجام خواهد داد.

- به علت ارتباط مستقیم بیمه مسئولیت پزشکی با قوانین دیات جاری کشور حد پوشش بیمه باید متناسب با قوانین مربوطه باشد.

- شرکت بیمه‌گر علاوه بر پرداخت دیه به شخص آسیب دیده متعهد به پرداخت هزینه دادرسی تا سقف تعهدات درج شده در بیمه‎نامه برای هر بیمار است.

- اگر پزشکی محکوم به پرداخت دیه شود شرکت بیمه‌گر محدود به پرداخت ارزان‌ترین نوع دیه معادل ریالی در قانون دیه است.

- پوشش بیمه فقط در محدوده کشور ایران قابل استفاده بوده و در دیگر کشورهای خارجی استفاده از آن ممکن نیست.

- اگر دستیاران پزشکان ، بیمار را معالجه کنند، تحت پوشش بیمه مسئولیت پزشکی قرار می‌گیرد.

- باید توجه داشت که مدت زمان بیمه یک سال بوده و طبق توافق بیمه‌گذار بهتر است هر سال تمدید گردد.

- طبق سقف پوشش و پرداخت غرامت در بیمه ‌نامه مسئولیت، شرکت بیمه موظف است تا غرامت فوت و نقص عضو را طبق قانون بیمه ‌نامه و در صورت قصور غیر عمد پزشکی متحمل شود.

نحوه خرید بیمه مسئولیت پزشکان

خرید بیمه مسئولیت پزشکان و پیراپزشکان ازآیریس یکی از مهم‎ترین خرید بیمه‎ای قشر پزشک است که اگر آن را ندارند برای خرید آن باید هر چه زودتر اقدام نمایند. کارشناسان آیریس مشاوره‌های لازم را در مورد بیمه مسئولیت پزشکی و میزان پوشش آن و تعهدات بیمه ارائه می‌دهد.

پزشک می‌تواند با مراجعه به یکی از شعب و نمایندگی یا سایت خرید بیمه آنلاین آیریس پس از دادن پروانه نظام پزشکی خود و اطلاعات کامل از تخصص خود، اقدام به خرید بیمه کند.

حق بیمه مسئولیت پزشکان براساس نوع تخصص و زمینه کاری و سقف پوشش درخواستی برای بیمه مورد نظر محاسبه می‌شود. به همین دلیل شرکت‌های بیمه‌گر برای انواع تخصص پزشکان دسته‌بندی‌هایی انجام داده‌اند که بر اساس آن حق بیمه مسئولیت با یکدیگر متفاوت است.

تفاوت در حق بیمه‌ها به علت میزان سختی و ریسکی است که پزشکان با آن روبه‌رو هستند. بنابراین هر چه ریسک تخصصی بیشتر باشد مبلغ پرداخت حق بیمه نیز بیشتر خواهد بود.

آیا بیمه مسئولیت پزشکی الزام است؟

قصور پزشکی وقتی اتفاق می افتد که بیمار حین مراحل درمان به دلیل خطای پزشک فوت کند یا آسیب ببیند، در اینصورت اولیای دم از پزشک شکایت کرده و به پرداخت دیه و مجازات پزشک مقصر اقدام می‌نمایند. با بالا رفتن میزان آگاهی از قوانین موجود و توقعات بیماران برای درمان و بهبود با تکنولوژی پیشرفته پزشکی به‌ جز مواردی که دیگر برای بهبود آن تلاشی میسر نیست و رضایت نامه اولیا و خود بیمار برای معالجه وجود دارد، احتمال این‌که اشتباهی غیر عمد از پزشکی سر بزند و بیمار متضرر جانی و جسمی شود وجود دارد.در چنین مواقعی یک بیمه مطمئن پشتوانه خوبی برای پزشک محسوب می‌شود و می‌تواند در صورت بروز خطا از آن استفاده کند تا دیه قصور پزشکی را بپردازد. بیمه‌ای که بیشترین حمایت مالی را از پزشک داشته باشد.

بیمه مسئولیت‌ پزشکی خسارتی که در صورت نقص عضو و یا فوت بر اثر قصور پزشکی ناشی می‌شود را تحت پوشش خود قرار می‎دهد. سقف تعهدات بیمه مسئولیت در هر تخصصی فرق می‌کند. به همین دلیل است که پزشکان را بر اساس درصد ریسکی که در تخصص خود دارند بیمه می‌کنند. باعث می‌شود حق بیمه در اثر فوت و یا نقص عضو را بتواند پوشش دهد.

پزشکان می‌توانند برای خرید بیمه مسئولیت خود از طریق سامانه خرید اینترنتی آیریس اقدام به خرید کرده و از مشاوره قبل از خرید بیمه‌نامه مسئولیت پزشکان بهره‌مند شوند.